Quan hệ tình dục không an toàn là 1 trong 3 nguyên nhân lây nhiễm HIV, nhưng tỉ lệ lây nhiễm là bao nhiêu?

Bên lề buổi tập huấn về nhiễm HIV/AIDS ngày 15/11 tại Hà Nội, TS Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục HIV/AIDS, Bộ Y tế cho biết, HIV có 3 con đường lây nhiễm cơ bản: Dùng chung kim tiêm, quan hệ tình dục và lây từ mẹ sang con.

Bản chất của quá trình này là thông qua đường máu, vì vậy không phải trường hợp nào tiếp xúc với bệnh nhân HIV qua 3 con đường trên đều có thể lây bệnh.

Theo TS Cảnh, trong 3 con đường trên, tỉ lệ lây truyền HIV qua đường tình dục khá thấp. Nếu quan hệ với bạn tình có HIV, tỉ lệ lây nhiễm sẽ phụ thuộc tần suất quan hệ, tỉ lệ trung bình từ 0,03­­–1%. Dù vậy, không ai được chủ quan, vì rất có thể bạn là trường hợp rơi vào nhóm 1%.

Thông thường, những trường hợp quan hệ thô bạo làm rách thành âm đạo gây chảy máu hoặc tổn thương niêm mạc của dương vật sẽ có nguy cơ lây bệnh cao hơn.

Trái lại, nếu bạn tình được điều trị bằng thuốc kháng ARV đều đặn, có tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml thì khả năng lây nhiễm là không có hoặc rất thấp.

1 lần trót dại quan hệ với bạn tình nhiễm HIV có lây bệnh?
TS John Blandford nhấn mạnh, nếu người có HIV điều trị ARV đều đặn, đúng phác đồ, đảm bảo tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml máu sẽ không có khả năng lây nhiễm HIV cho bạn tình

TS John Blandford, Giám đốc Chương trình HIV và lao của Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) tại Việt Nam cho biết thêm, thế giới đã mất 10 năm để thực hiện 4 nghiên cứu trên tổng số hơn 4.000 cặp bạn tình khác giới và đồng giới dị nhiễm HIV (1 người có HIV) ở 4 châu lục.

Kết quả cho thấy, không có trường hợp nào lây nhiễm HIV từ bạn tình HIV dương tính có tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml máu dù cho quan hệ hàng chục nghìn lần không sử dụng bao cao su hay thuốc dự phòng trước khi phơi nhiễm.

TS John Blandford nhấn mạnh, nếu người mắc HIV được điều trị ngay và tuân thủ điều trị đạt mức ức chế thì hoàn toàn có thể sống như người bình thường, quan hệ tình dục hay sinh con cũng không lây bệnh.

ARV là thuốc kháng virus có tác dụng ức chế sự sinh sôi và phát triển của HIV, giúp giảm nguy cơ lây truyền HIV sang người khác. Do chưa có thuốc chữa HIV nên điều trị bằng ARV được coi như đặc hiệu, giúp cơ thể duy trì được tình trạng bình thường của hệ miễn dịch.

Khi điều trị ARV đều đặn, đúng phác đồ, không chỉ tránh lây nhiễm cho bạn tình mà còn giảm tỉ lệ lây bệnh từ mẹ sang con. Thông thường, nếu phụ nữ mang thai nhiễm HIV nhưng không được điều trị ARV, tỉ lệ nhiễm HIV từ mẹ sang con lên tới 30-40% nhưng khi được dùng thuốc và có các biện pháp dự phòng, tỉ lệ lây truyền chỉ còn dưới 2%.

Tại Việt Nam, thuốc đang được phát miễn phí, tuy nhiên từ 2019, thuốc này sẽ do BHYT chi trả.

Thúy Hạnh